همیشه در زمان تصمیمات مهم برای کسب و کارها اینکه کدام مسیر ریسک کمتر و کدام یک، موفقیت بیشتری دارد، یک چالش بزرگ است. با تکیه بر احساسات نمیتوان برای یک بیزینس تصمیمات بزرگ گرفت حتی اگر تصمیمگیرنده با حس درونی و احساس اطمینان تصمیم بگیرد. زیرا، آیا انتخاب رهبر یک تیم یا مدیر یک کسب و کار بر اساس احساسات درونی، منفعت همه اعضای تیم یا اهداف بیزینس را در بر دارد؟ اما وقتی تصمیمگیری به کمک دادهها و حقایق انجام میشود؛ این اطمینان وجود دارد که انتخاب مسیر بر اساس اطلاعات واقعی و با هدف رشد حداکثری کسب و کار و منفعت همه اعضای تیم گرفته شده است. با اینکه تصمیمگیری داده محور از زمانهای دور در مدیریت هر کسب و کاری وجود داشته اما در حال حاضر، تصمیمگیری مبتنی بر دادهها بخش مهمی از استراتژیهای کسبوکار در دنیای مدرن به حساب میآید.
DDDM (تصمیم گیری داده محور) چیست؟
DDDM یعنی استفاده از دادهها بهمنظور هموار شدن فرآیند تصمیمگیری استراتژیک در کسب وکار و تأیید یک مسیر برای رسیدن به اهداف بیزینس قبل از اینکه در آن قدم گذاشته شود. تصمیمگیری به کمک دادهها در کسبوکارها به اشکال مختلفی دیده میشود. مثلا:
- برخی از کسبوکارها ممکن است تصمیم بگیرند که با انجام نظر سنجی، متوجه شوند؛ مشتریها چه محصولاتی رو دوست دارند.
- برخی دیگر تصمیم میگیرند که با انجام تستهای مختلف نحوه استفاده از خدمات یا محصولات خود را توسط مشتری شناسایی و مشکلات احتمالی را پیدا کنند.
- کسب و کارهای دیگری نیز یک محصول یا خدمات جدید را در یک بازار آزمایشی راهاندازی میکنند تا میزان استقبال مشتریان از محصول جدید را شناسایی و با تحلیل دادههای بدست آمده، فرصتها یا تهدیدهای کسبوکار را لیست کنند.
اینکه چطور دادهها در فرآیند تصمیمگیری گنجانده میشوند به اهداف کسب و کار و نوع و کیفیت دادههای در دسترس بستگی دارد.
مثالهایی از تصمیمگیری مبتنی بر داده
در حال حاضر، بزرگترین و موفقترین سازمانها از دادهها برای تصمیمگیریهای مهم استفاده میکنند. در ادامه، داستان موفقیت بیرینسهای معروف، به درک اینکه چطور میتوان تحلیل دادهها را در فرآیند تصمیمگیری اضافه کرد، کمک میکند:
تصمیمات خرید املاک در استارباکس
بعد از اینکه صدها شعبه استارباکس در سال ۲۰۰۸ بسته شد، مدیرعامل وقت، هاوارد شولتز، تصمیم گرفت که با رویکردی تحلیلی، مکانهایی را برای شعبههای جدید استارباکس انتخاب کند. بنابراین استارباکس دادههایی مثل جمعیتشناسی و الگوهای ترافیکی هر منطقه را شناسایی و مکانهایی را برای تاسیس شعبههای جدید خود انتخاب کرد که به اهداف استراتژیکی که داشت، نزدیکتر بود. در واقع، استارباکس از این دادهها برای تعیین احتمال موفقیت یک مکان خاص قبل از سرمایهگذاری جدید استفاده کرد.
افزایش فروش در آمازون
آمازون، با استفاده از دادهها، تصمیم میگیرد که کدام محصولات را به عنوان پیشنهاد برای خرید به مشتریان خود نشان دهد. دادهها برای پیشنهاد خرید به مشتریان، بر اساس خریدهای قبلی و الگوهای جستجو جمعآوری میشود. ازاینرو، احتمال اضافه کردن محصولات پیشنهادی به سبد خرید مشتریان افزایش مییابد و افزایش فروش و سود چند برابری اتفاق میافتد.
- بیشتر بخوانید: کاربرد چاپ سه بعدی و تاثیر آن بر زنجیره تامین
چرا تصمیم گیری مبتنی بر داده برای کسب و کار مهم است؟
تصمیمگیری مبتنی بر داده در کسب و کارها اهمیت دارد چون کمک میکند که تصمیمات بر اساس حقایق و با توجه به اهداف تجاری هر بیزینس گرفته شود. بهترین تصمیمات از دادههایی اخذ میشوند که اهداف کسب و کار را اندازهگیری میکنند و به صورت لحظهای به روز میشوند. تصمیماتی که در یک کسب و کار میتوانید به کمک دادهها بگیرید، عبارتند از:
- یافتن روشهایی برای افزایش سود و فروش
- نحوه ایجاد رفتار مدیریتی مناسب
- بهینهسازی اقدامات برای رسیدن به اهداف تجاری کسب و کار
- بهبود عملکرد تیم
راهنمای گام به گام تصمیمگیری مبتنی بر داده در کسب و کارها
تصمیمگیری به کمک دادهها نیاز به تمرین دارد. برای بهبود مهارتهای رهبری یک تیم و رشد بیزینس شخصی باید یاد بگیرید که چگونه در تصمیمگیریهای مبتنی بر داده عمل کنید.
۱- اهداف خود را مشخص کنید
قبل از تصمیمگیری درباره هر مسئلهای باید اهداف کسب و کار خود را برای آینده مشخص کنید. مشخص کردن اهداف کمک میکند که از دادهها براساس یک استراتژی مناسب استفاده کنید.
۲- منابع درست برای دادهها بیابید
پس از آنکه اهداف کسب و کارتان را مشخص کردید میتوانید شروع به جمعآوری دادهها کنید. ابزارها و منابع دادهای که استفاده میکنید، به نوع دادههایی که جمعآوری میکنید، بستگی دارد. مثلا اگر هدف شما تجزیه و تحلیل مجموعه دادههای مربوط به فرآیندهای داخلی شرکت است، تنها کافی است از یک ابزار گزارش دهی استفاده کنید. اما اگر میخواهید روندهای بازاریابی یا معیارهای رقبا را تجزیه و تحلیل کنید، باید از ابزارهای مخصوص کمک بگیرید.
۳- دادهها را سازماندهی کنید
سازماندهی دادهها در گرفتن تصمیمات مؤثر برای رسیدن به اهداف کسبوکار بسیار مهم است. اگر نتوانید همه دادهها را به درستی لیست کنید و نحوه ارتباط آنها با اهداف بیزینس خود را پیدا نکنید، نمیتوانید بهترین تصمیمات را بر اساس دادهها بگیرید.
۴- دادهها را تحلیل کنید
پس از سازماندهی دادهها، میتوانید آنها را تحلیل کنید. تحلیل دادهها بر اساس اهداف هر بیزینس متفاوت از یکدیگر است. در این قسمت دادههای مناسبی که به رسیدن شما به اهداف کسب و کارتان کمک میکند را باید استخراج کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
۵- نتیجه گیری کنید
پس از تحلیل دادهها باید نتیجهگیری کنید. نتیجهگیری مبتنی بر دادهها نیاز به یک بخش جداگانه دارد زیرا مهم است آنچه را شما از تحلیل دادهها برداشت میکنید بتوانید به طور کامل توضیح دهید و آنها را با دیگران به اشتراک بگذارید.
- شاید برایتان مفید باشد: نقش شبکه سازی و ایجاد روابط در توسعه کسب و کار
چالشهای پیادهسازی تصمیمگیری مبتنی بر داده در کسب و کار
در حالی که مزایای DDDM بسیار زیاد هستند، سازمانها معمولاً با چالشهای مختلفی در پیادهسازی این رویکرد مواجه میشوند. درک و رسیدگی به این چالشها برای اینکه بتوان در کسب و کار رویکردی تحلیلی و تصمیماتی داده محور داشت، ضروری است. با پرداختن به چالشهای زیر، سازمانها میتوانند پایهای برای تصمیمگیری مبتنی بر داده ایجاد کنند و از تمام قدرت دادهها برای موفقیت کسبوکار استفاده کنند.
۱- کیفیت و دقت داده
پایه تصمیمگیری مبتنی بر داده، کیفیت و دقت دادهها است. کیفیت پایین دادهها میتواند به تحلیلهای نادرست و در نتیجه تصمیمات اشتباه منجر شود. از طرفی دیگر، مدیریت خوب دادهها اطلاعات دقیق و کاملی را برای تحلیلهای کمی فراهم میکند. این شامل جمعآوری استاندارد، حسابرسیهای منظم و رسیدگی به شکافهای داده است. با دادههای قابل اعتماد، سازمانها میتوانند تصمیمات آگاهانه بگیرند و از اشتباهات پرهزینه جلوگیری کنند.
۲- اطمینان از امنیت و حریم خصوصی داده
امنیت و حریم خصوصی دادهها از نگرانیهای اصلی هستند. چون سازمانها حجم زیادی از دادهها را جمعآوری و تحلیل میکنند. شرکتها باید تدابیر امنیتی مثل رمزگذاری دادهها، کنترلهای دسترسی قوی و بهروزرسانیهای منظم سیستمها را پیادهسازی کنند. حفظ حقوق مشتری و شفافیت در استفاده از دادهها در این روش ضروری است.
۳- غلبه بر مقاومت در برابر تغییر
مقاومت در برابر تغییر معمولاً زمانی که تصمیمگیری مبتنی بر دادهها پیادهسازی میشه، بروز میکنه. این تغییر فرهنگی نیاز به استراتژیهای مؤثر مدیریت تغییر داره. ارتباط واضح درباره مزایا، درگیر کردن ذینفعان کلیدی و رسیدگی به نگرانیها به صورت شفاف میتونه به غلبه بر این مقاومت کمک کنه. همچنین، تجهیز کارکنان با مهارتهای لازم از طریق برنامههای آموزشی و مشاوره برای ایجاد یک فرهنگ مبتنی بر داده بسیار مهمه.
۴- مقیاسپذیری مدیریت داده
مدیریت مجموعههای بزرگ داده علاوهبر فرصتها، چالشهایی نیز بههمراه دارد. دادههای کلان نیاز به راهحلهای ذخیرهسازی مثل سیستمهای ابری، دریاچههای داده یا مدلهای ترکیبی دارند. تکنیکهایی مثل پردازش موازی و محاسبات در حافظه میتواند به سازمانها کمک کند تا حجم زیادی از دادهها را به طور مؤثر مدیریت کنند.
- مطلبی که ممکن است به آن علاقهمند باشید: اتوماسیون فرآیند رباتیک چیست و چگونه عمل می کند؟