تقریبا می‌توان با اطمینان گفت، یک فرهنگ سازمانی غنی و سالم، یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت یک شرکت است. این فرهنگ به ارزش‌ها، باورها و رفتارهایی اشاره دارد که نحوه تعامل کارکنان و مدیریت یک شرکت، انجام و مدیریت معاملات تجاری را تعیین می‌کند. حال فرهنگ سازمانی چه به صورت شانسی در کسب‌وکار شما شکل بگیرد و چه برای آن برنامه‌ریزی کنید، در هر صورت روی تمامی ابعاد سازمان تاثیر خواهد داشت. پس بیاید تا با هم ببینیم چطور یک فرهنگ سازمانی غنی بسازیم؟
فرهنگ سازمانی غنی چیست؟
فرهنگ سازمانی به ارزش‌ها، باورها و رفتارهایی اشاره دارد که نحوه تعامل کارکنان و مدیریت یک شرکت و انجام و مدیریت معاملات تجاری را تعیین می‌کند. یک شرکت فرهنگ را در کد لباس، ساعات کاری، نحوه راه‌اندازی دفتر، مزایای کارکنان، جابجایی، تصمیمات استخدام، رفتار با کارمندان و مشتریان، رضایت مشتری، و هر جنبه دیگری از عملیات منعکس خواهد شد. این فرهنگ اگرچه در تمامی کسب‌وکارها به طور خود به خود شکل می‌گیرد اما هر فرهنگ سازمانی مفید و غنی نیست.
بنابراین، ما فرهنگ سازمانی غنی را به‌صورت مجموعه‌ای از رفتارها و هنجارهایی تعریف می‌کنیم که سازمان را به سمت رسیدن به نتایج برتر سوق می‌دهد و آن را به اهداف خود می‌رساند. شرکتی که بتواند چنین فرهنگی را به نمایش بگذارد به طور معمول به نتایج مالی و غیر مالی بهتری مانند رضایت مشتری، حفظ کارکنان، رقابت و نوآوری نسبت به همتایان خود در یک دوره طولانی دست می‌یابد.
یک فرهنگ سازمانی مثبت می‌تواند به جذب و حفظ استعدادهای برتر، بهبود عملکرد تیم و در نهایت به موفقیت کسب و کار در بازار کمک کند. به همین دلیل، به همین دلیل ضروری است که به‌جای واگذاری شکل‌گیری فرهنگ سازمانی به شانس، فرهنگی را که می‌خواهید در شرکت‌تان ببینید، خودتان ایجاد کنید.
چرا داشتن فرهنگ سازمانی مثبت اهمیت دارد؟
سرمایه‌گذاری بر روی فرهنگ سازمانی و نوعی از رهبری که در آن اعضای تیم می‌توانند شکوفا شوند، در کارها مشارکت کنند و بدانند حمایت می‌شوند دقیقاً همان چیزی است که به موفقیت کسب و کار کمک می‌کند. بدین ترتیب، با استفاده از ارزش‌های شرکت خود، می‌توانید به طور منظم و عمدی موتور کسب‌وکار، پشتیبانی مشتری، جذب نیرو، استخدام، فرآیندهای داخلی و تقریباً هر چیز دیگری که از سازمان می‌خواهید را بهبود بخشید.
فرهنگ سازمانی تعادلی باعث مشارکت کارکنان می‌شود و حفظ نیروها را افزایش می‌دهد؛ زیرا تیم شما احساس می‌کنند که حمایت می‌شوند و می‌توانند هر روز بیشتر تلاش کنند تا بهترین باشند. به بیان دیگر، با فرهنگ و ارزش‌های قوی سازمانی می‌توانید:
- پروژه‌های تیم محور ایجاد کنید تا تیم شما بتواند بهترین کار خود را انجام دهد.
- اصطکاک را کاهش دهید تا اعضای تیم بتوانند پروژه های با تاثیر بالا را شناسایی و اجرا کنند.
- اطمینان حاصل کنید که همه اعضای تیم بدون در نظر گرفتن جنسیت، ظاهر، نژاد و هویت، در سازمان شما احساس خوبی دارند.
- همه چیز را به ماموریت نهایی شرکت خود وصل کنید، تا همه بفهمند که چرا کارشان یک قطعه حیاتی از پازل است.
- استانداردهایی را برای کار تیمی، همکاری و تیم‌سازی در سراسر سازمان خود ایجاد کنید.
چطور یک فرهنگ سازمانی غنی را طراحی کنیم؟
همانطور که گفتیم، فرهنگ سازمانی غنی مزایای زیادی را هم برای کارکنان و هم برای کسب‌وکار خواهد داشت. این فرهنگ می‌تواند کارمندان را انگیزه‌مند کند، بهره‌وری کلی سازمان را بهبود ببخشد و از همه مهم‌تر این که بازگشت سرمایه یا همان ROI را افزایش دهد. بدین ترتیب، فرهنگ سازمانی کلیدی است که می‌تواند موفقیت و طول عمر کسب‌وکارها را تضمین کند. حال شاید بپرسید چطور یک فرهنگ سازمانی غنی را در شرکت خود بسازیم؟ در ادامه به انواع استراتژی‌هایی که به شما در طراحی و ساخت یک فرهنگ غنی کمک می‌کند خواهیم پرداخت.
ماموریت، ارزش ها و اهداف شرکت را تعریف کنید و با کارکنان به اشتراک بگذارید
اساس هر فرهنگ قوی، ماموریت، ارزش‌ها و اهداف شرکت است. کارمندان شما دوست دارند بدانند زمانی که در شرکت می‌گذرانند بی‌فایده نیست و در جهت رسیدن به اهداف خاصی است؛ پس شما باید اهداف شرکت را ابتدا برای خود تعریف کرده و سپس به‌طور واضح برای کارمندان شرکت توضیح دهید. حال این هدف چه نجات سیاره زمین باشد و چه تولید بهترین بستنی در شهر، شما باید مطمئن شوید که کارمندان می‌دانند کارشان علاوه بر درآمدزایی، هدفی نیز دارد. علاوه بر این، اگر کارکنان بدانند در حال خلق چه ارزشی هستند می‌توانند در مسیر فروش بیشتر یا به‌نوعی فروش ارزش به مشتری نقش داشته باشند.
در واقع، شما با معرفی ماموریت شرکت خود به مردم نشان می‌دهید که چرا شرکت شما وجود دارد و با مشخص کردن اهداف و ارزش‌های شرکت خود را به عنوان یک بزینس توصیف می‌کنید. علاوه بر این، داشتن اهداف کوتاه یا بلندمدت نیز به کارمندان کمک می‌کند تا متمرکز بمانند و برای کار خود انگیزه داشته باشند.
ارزش های مشترک ایجاد کنید
ارزش‌های اصلی یک سازمان توصیف می‌کنند که اعضای گروه چگونه باید با یکدیگر رفتار کنند، چگونه می‌توان انتظار رفتار با کارکنان را داشت، و به‌طور کلی ارزهای مهم شرکت چیست. به یاد داشته باشید هر چند سال یکبار، به خصوص زمانی که شرکت در حال رشد است، باید ارزش‌های شرکت خود را به‌روز کنید. ارزش‌ها را همچنین می‌توانید به کمک کارکنان نیز ایجاد کنید.
از کارکنان درباره فرهنگ ایده آل نظرسنجی کنید
این که شنبه صبح وارد شرکت شوید و به کارکنان بگویید که سیاست‌های شرکت در حال تغییر است و آن‌ها نیز باید تابع این تغییر باشند اصلا کار درست و منطقی‌ای نیست! این نوع تصمیمات نه تنها روحیه کارکنان را بهبود نمی‌بخشد که ممکن است باعث شود برخی از آن‌ها از کار استعفا دهند.
کارمندان شما در مورد فرهنگ سازمانی نظراتی دارند و این نظرات باید شنیده شوند. پس از طریق نظرسنجی‌های ناشناس از آن‌ها بپرسید که چه فکر می‌کنند و از این نظرات استفاده کنید. اگر کارمندان احساس کنند می‌توانند آزادانه خود را بیان کنند، احساس بهتری درباره محیط کار خود خواهد داشت و صادقانه‌تر عمل خواهند کرد.
فراموش نکنید که هنگام تجزیه و تحلیل نتایج نظرسنجی، به دنبال الگوهای تکرارشونده در پاسخ‌ها باشید. اگر چندین کارمند به یک مشکل اشاره کنند، این نشان‌دهنده یک مشکل جدی در شرکت است.
رفاه کارکنان را در الویت قرار دهید
کارمندانی که در محل کار احساس خوبی دارند، ضربان قلب یک فرهنگ مثبت شرکت هستند، بنابراین در سرمایه‌گذاری برای رفاه کارمندان خود اصلا تردید نکنید. بر اساس گزارش لینکدین در مورد روند استعدادهای جهانی، وقتی صحبت از مزایایی که فرهنگ شرکت را بهبود می‌بخشد می‌شود، کارمندان فرصت هایی برای توسعه دانش خود، برنامه کاری انعطاف‌پذیر و حمایت از سلامت روان را مهم‌ترین گزینه‌ها برای بهره‌وری خود در نظر می‌گیرند. راه‌های مختلفی وجود دارد که سازمان‌ها می توانند این نیازها را برطرف کنند، از جمله:
- ارائه ساعات کاری انعطاف پذیر
- سازماندهی جلسات سلامت روان مانند مدیتیشن یا جلسات آموزشی
- ارائه مرخصی با حقوق کافی
- ایجاد گروه‌های حمایتی از کارکنان
- فراهم آوردن فرصت‌های یادگیری
- آموزش مدیران برای اینکه رهبرانی همدل باشند
- دادن مزایای ویژه به کارکنان برای شرکت در کارگاه‌های ذهن آگاهی
به یاد داشته باشید که راه‌های زیادی برای افزایش بهره‌وری و رفاه کارکنان وجود دارد. این شما هستید که تصمیم می‌گیرید کدام کار برای شرکت شما نتایج بهتری را به دنبال خواهد داشت.
از دستاوردهای کارکنان تقدیر کنید
اگر می‌خواهید کارمندان با شما مشارکت داشته باشند باید کاری کنید تا احساس کنند کارها‌یشان دیده می‌شود. کارمندانی که احساس می‌کنند از کمک‌هایشان قدردانی نمی‌شود، نه تنها برای کار مشتاق نخواهند بود بلکه تمام توان خود را هم برای کارها نمی‌گذارند. به عنوان یک کارفرما، ایجاد یک فرهنگ سازمانی غنی در محل کار که در آن کارکنان به اندازه کافی برای به اشتراک گذاشتن ایده‌های خود احساس امنیت کنند، در اختیار و کنترل شماست. کارمندان شما باید احساس کنند که ایده‌های آن‌ها مورد توجه قرار گرفته حتی اگر شرکت همه آن‌ها را قبول نکند.
برخی از کارهایی که می‌توانید برای قدردانی از کارکنان انجام دهید عبارتند از:
- تولدها و سایر رویدادهای مهم باید به همکاران اعلام شود.
- هنگامی که تیم فروش به هدف خود در سه ماهه رسیدند، جشن بگیرید.
- به تیم‌ها برای موفقیت در پروژه خود تبریک بگویید.
- از کارکنانی را که به دلیل فرصت‌های شغلی دیگر، بازنشستگی، تحصیلات یا دلایل خانوادگی ترک می‌کنند، قدردانی کنید.
روابط اجتماعی را در شرکت افزایش دهید
یکی از دلایل برتری شرکت‌های موفقی مانند آمازون یا گوگل، ایجاد روابط مثبت بین کارکنان است. این کسب‌وکارها می‌دانند که وقتی کارمندان یکدیگر را به عنوان همکار و یا حتی دوست می‌بینند، می‌توانند کارهای بزرگی را با هم انجام دهند. حتی کارمندان تیم‌های مختلف می‌توانند تخصص خود را برای انجام سریع و کارآمد وظایف به اشتراک بگذارند. اما شما به عنوان کارفرما باید بدانید کلید توسعه این روابط کاری موثر، در دادن فرصت‌هایی به کارکنان برای شناخت یکدیگر در شرایط کمتر رسمی نهفته است. مثلا می‌توانید برای آخر هفته برنامه فوتبال یا ناهار و شام‌های دسته جمعی را تدارک ببینید.
فرهنگ سازمانی غنی؛ تکه گمشده پازل موفقیت شرکت ها
فرهنگ‌ها، خواه یا ناخواه در سازمان شکل می‌گیرند و این یک امر اجتناب‌ناپذیر است. پس چه بهتر که خود آن را شکل دهید و شرکت را از سردرگمی و داشتن یک چهارچوب مبهم نجات دهید. همانطور که گفتیم، داشتن یک فرهنگ قوی به کارمندان شما کمک می‌کند تا با انگیزه بمانند و برای کار خود نهایت تلاششان را انجام دهند. فرهنگ سازمانی غنی در واقع چیزی است که کمتر به آن توجه می‌شود؛ اما تاثیراتی که می‌تواند در موفقیت و رشد شرکت داشته باشد بسیار چشم‌گیر است. بدین ترتیب، پیشنهاد می‌کنیم از همان اول برای ساختن یک فرهنگ سازمانی غنی و مثبت تلاش کنید تا هرچه زودتر به نتایج دلخواه برسید.
