حتما تا به حال نام ویروس را شنیدید و احتمالا یک ذهنیت منفی درباره بیماری از آن دارید. اما باید بگوییم که ویروسی‌شدن در دنیای بازاریابی نه تنها مضر نیست بلکه یک مزیت و پوئن مثبت برای کسب و کارها به شمار می‌رود. این نوع بازاریابی یکی از محبوب‌ترین شاخه‌های دیجیتال مارکتینگ است که در صورت پیاده‌سازی درست آن، در مدت زمان کمی می‌توان به بهترین نتایج و موفقیت‌ها رسید.
در این مطلب قصد داریم تا به شما بگوییم که بازاریابی ویروسی چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد؟ و استفاده از آن چه ارزشی برای کسب و کارها ایجاد می‌کند؟ پس تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.
بازاریابی ویروسی چیست؟
بازاریابی ویروسی یا همان وایرال مارکتینگ (Viral Marketing) یک روش برای تبلیغ کسب و کار توسط خود مشتریان است که در مدت زمان کمی موجب ویروسی‌شدن پیام تبلیغاتی بیزینس موردنظر و گسترش آن در بین اعضای جامعه می‌شود. به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت که در وایرال مارکتینگ، مدیر بازاریابی با استفاده از تعامل صحیح با مخاطب و یا انتشار یک محتوای خلاقانه و فراگیر در بین کاربران به معرفی و تبلیغ برند می‌پردازد.
وایرال مارکتینگ چه تفاوتی با بازاریابی دهان به دهان دارد؟
در گذشته به این شیوه از مارکتینگ، بازاریابی دهان به دهان می‌گفتند. همچنین معمولا از تبلیغات بیلبوردی و تلویزیون برای برای گسترش یک پیام تبلیغاتی در بین افراد استفاده می‌شد. البته امروزه نیز این نوع بازاریابی در بین مردم رواج دارد و مشتریان در صورت داشتن تجربه مطلوب و رضایت از استفاده‌ی یک محصول یا خدمت، آن را به طور خودجوش در بین اطرافیان و نزدیکان تبلیغ می‌کنند. بنابرانی می‌توان علت نامگذاری این نوع بازاریابی را نیز همین مسئله دانست.
بازاریابی دهان به دهان کاملا اختیاری و وابسته به احساس خوب یا رضایتی که یک مشتری از برند شما دارد، در میان اطرافیان و دوستان پخش می‌شود. در حالی که وایرال مارکتینگ یک فرآیند کاملا مهندسی‌شده و با برنامه‌ریزی قبلی است. در این روش، سازمان‌ها برای فراگیر شدن پیام تبلیغاتی از ابزارهای مناسب، محتوای جذاب و مفید و بسترهای آنلاین مانند شبکه‌های اجتماعی بهره می‌گیرند تا به سرعت شعار کسب و کار خود را میان مردم پخش کنند. همچنین به طور مداوم آن را گسترش می‌دهند تا جایی که مانند یک اپیدمی ویروسی در بخش اعظمی از جامعه رسوخ کند.
از دیگر تفاوت‌های این دو مارکتینگ، نوع انتشار آن‌ها است. در بازاریابی دهان به دهان، ابتدا افراد زیادی درگیر آن می‌شوند اما به مروز زمان از تعداد آن‌ها کاسته می‌شود. در مقابل در بازاریابی ویروسی هر چه از شروع پخش پیام تبلیغاتی می‌گذرد، جمعیت بیشتری را درگیر خود می‌کند. البته این مورد بستگی به نوع محتوای منتشر شده، مقدار جذابیت و گیرایی آن و ارزشی که در مقابل اشتراک ویدئو یا محتوای تبلیغاتی با دیگران، به کاربران می‌دهید دارد. اما به طور کلی در بازاریابی دهان به دهان میزان همه‌گیری و انتقال بسیار کمتر است. دلیل اصلی آن هم این است که رسانه‌های مورد استفاده در وایرال مارکتینگ و فرآیند انجام آن است.
مزایا و معایب بازاریابی ویروسی چیست؟
اگر کمپین، محصول و محتوای ویروسی با استراتژی درست و در بستر مناسب منتشر شود، احتمال موفقیت و گسترش آن بسیار زیاد می‌شود و مزایای زیر را به همراه دارد.
صرفه‌جویی در هزینه
در این نوع بازاریابی فقط مقداری هزینه برای شروع کمپین و تولید محتوای تبلیغاتی نیاز است اما دیگر احتیاجی به صرف سرمایه‌های سنگین در فضاهای مختلف برای انتشار پیام نیست چون خود کابران به طور اتوماتیک و خودجوش آن را پخش می‌کنند. پس صرفه جویی در هزینه از اصلی‌ترین ویژگی‌های مثبت در این روش است.
سرعت بالای انتشار
همانطور که می‌دانید شبکه‌های اجتماعی مانند یوتیوب، توییتر، اینستاگرام، تلگرام و… محبوبیت بسیار بالایی دارند و روزانه میلیون‌ها نفر از این اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند. حال فکر کنید که محتوای ویروسی خود را که از خلاقیت و جذابیت خاصی برخوردار است در این فضاها منتشر کردید. در این مرحله از کاربران بخواهید که آن را با دیگران به اشتراک بگذارند. بدیهی است که این محتوا در زمان کوتاه و با سرعت بالایی پخش می‌شود. حتی در این شیوه از مارکتینگ، امکان جهانی شدن و گسترش محتوای تبلیغاتی در خارج از مرزها نیز وجود دارد که این به معرفی و اعتبار برند کمک زیادی می‌کند.
افزایش اعتبار و آگاهی از برند
زمانی که شعار تبلیغاتی در محدوده‌ی وسیعی از جامعه پخش شود، همه جا سخن از آن و ویژگی‌های برند موردنظر می‌شود و همین کار به سادگی اعتبار برند و بیزینس را بالا می‌برد. دلیل آن هم این است که وقتی یک موضوع در میان مردم فراگیر و به اصطلاح وایرال می‌شود، سایر افراد نیز تشویق می‌شوند تا راجع به آن تحقیق کنند و اطلاعاتی به دست آورند که همین سبب افزایش اعتبار و آگاهی از برند خواهدشد.
عدم محدودیت جغرافیایی
چون بیشتر فعالیت‌های وایرال مارکتینگ در بستر اینترنت و با بهره‌گیری از شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد، توانایی انتقال پیام تبیلغاتی و آگاهی برند در سطح جهانی و فراتر از مرزهای داخلی وجود دارد که این یک موفقیت بسیار بزرگ برای سازمان‌ها محسوب می‌شود.
سهولت و سادگی
از آن جایی که در وایرال مارکتینگ، بیشتر زحمت بازاریابی و معرفی محصولات و خدمات بر دوش خود مشتریان است، بسیار ساده اجرا می‌شود. در نتیجه نیاز به تخصص‌های پیچیده‌ی مارکتینگ ندارد. فقط کافی است که مدیر کمپین تبلیغاتی با فضای شبکه‌های اجتماعی و تولید محتوای فراگیر و جذاب برای خوانندگان آشنا باشد تا کسب و کار را به اهداف موردنظر برساند.
عدم تحمیل و اجبار
منظور از عدم تحمیل و اجبار این است که در این شیوه از بازاریابی، محتوا کاملا اختیاری و به میل خود کاربران به اشتراک گذاشته می‌شود. به بیان دیگر، هیچ اجباری برای مشارکت در آن وجود ندارد. بنابراین میزان کارآیی و تاثیرگذاری آن نسبت به سایر استراتژی‌های بازاریابی بیشتر است.
اما بازاریابی ویروسی یکسری ایرادات و معایب نیز دارد که بهتر است بدانید و اقدامات لازم برای پیشگیری از آن‌ها را انجام دهید.
عدم امکان سنجش دقیق نتایج
در این نوع بازاریابی نمی‌توان کانال‌های خرید را به طور دقیق آنالیز کرد و فهمید که مخاطبین از چه طریقی با خدمات و کالاها آشنا شدند و یا آن‌ها را تهیه کردند. همچنین امکان اندازه‌گیری دقیق افرادی که به وسیله‌ی پیام ویروسی، خواهان دریافت خدمات و یا خر
ید محصولات شدند، وجود ندارد.
قابلیت تحریف در محتوای تبلیغاتی
از دیگر معایب اصلی بازاریابی ویروسی امکان تحریف در آن است که در رسانه‌های اجتماعی به راحتی انجام می‌شود. این یعنی کاربران می‌توانند تغییراتی را ایجاد و سپس آن را به اشتراک گذارند. همچنین ممکن است مخاطبین، برداشت و نظر شخصی خود را در انتقال پیام به دیگران دخیل کنند که با هدف شرکت مطابقت نداشته و حتی موجب ضرر و زیان شود.
طول عمر محدود
شعار تبلیغاتی ویروسی در یک بازه‌ی زمانی خاص بسیار دیده می‌شود و افرادی زیادی را درگیر خود می‌کند؛ اما بعد از مدتی کمرنگ شده و حتی از اذهان عمومی به طور کامل پاک می‌شود. با این حال باز هم در همان دوره‌ی زمانی به دیده شدن، پیشرفت و موفقیت کسب و کارها کمک بزرگی می‌کند. بنابراین می‌توان از این عیب به راحتی چشم‌پوشی کرد.
اهمیت استفاده از بازاریابی ویروسی چیست؟
اهمیت استفاده از بازاریابی ویروسی در مشاغل زمانی بیشتر مشخص می‌شود که مردم، بخش زیادی از وقت خود را صرف گشت‌وگذار در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی می‌کنند. پس اگر بتوان یک محتوای خلاقانه، جالب، محرک احساسات مخاطبین و… تولید کرد، به آسانی و در مدت زمان کمی می‌توان با حجم زیادی از استقبال و شهرت مواجه شد. اگر محصولات و خدمات هم به قدر کافی ارزشمند باشد، تعداد علاقه‌مندان زیاد و درنتیجه فروش و سودآوری افزایش پیدا می‌کند.
چه چیزی بهتر از این که از صرف هزینه‌های بالای تبلیغات خلاص بشوید؟ همچنین فقط با انتشار یک پیام با ارزش و جذاب بتوان کاربران را ترغیب به بازاریابی و معرفی کسب و کار خود نزد دیگران کرد.
وایرال مارکتینگ یک راه حل سریع برای دیده شدن
به طورکلی هدف از انجام تمام روش‌های بازاریابی آگاهی از برند، افزایش مخاطبین و بالابردن فروش و سودآوری است. با این حال معمولا رسیدن به این اهداف زمان‌بر بوده و نیازمند برنامه‌ریزی طولات مدت و سرمایه‌گذاری نسبتا زیاد است. در حالی که بازاریابی ویروسی این امکان را ایجاد می‌کند که تنها با تولید یک پیام، ویدئو و هر نوع محتوای خلاقانه و گیرا برای مخاطبین، در کوتاه‌ترین زمان ممکن آن را توسط خود کاربران وایرال و افراد زیادی را از سرتاسر جهان با کسب و کار خود آشنا کرد.
بنابراین شاید بتوان گفت که این روش از بازاریابی سریع‌ترین راه برای افزایش بازدید و انتقال محتوا به حساب می‌آید.
سوالات متداول
انواع روش‌های پیاده‌سازی وایرال مارکتینگ چیست؟
از مهم‌ترین روش‌ها برای اجرای وایرال مارکتینگ می‌توان به بازاریابی عاطفی، ارزشی، مارپیچی، زنجیره‌ای، جنجالی و مشوق اشاره کرد.
چه استراتژی‌هایی برای بازاریابی ویروسی وجود دارد؟
رسانه‌های اجتماعی، اینفلوئنسرها، ویدئو، تولید محتوای متداوم و سریالی، غیر قابل پیش‌بینی بودن، پاداش، ایمیل، جذابیت عاطفی، برانگیختن احساسات مخاطبین و… از جمله استراتژی‌های رایج در این نوع مارکتینگ است.
برای تولید محتوای ویروسی چه باید کرد؟
ابتدا باید مخاطبین هدف را شناخته و سپس محتوایی تولید کرد که سرگرم‌گننده، با کیفیت، جذاب و تحریک کننده عواطف و احساسات کاربران بوده تا آن‌ها را تشویق به اشتراک‌گذاری کند. همچنین بهتر است از تصاویر و کلیپ‌های کوتاه برای تولید محتوای تبلیغاتی استفاده کرد. سپس آن را در محیطی که احتمال می‌رود کاربران هدف در آن بیشتر حضور دارند، منتشر کرد.
